کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود
یکی از پرسش‌های پرتکرار در حوزه سلامت دهان و دندان این است که کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود. تیرگی یا سیاهی لثه‌ها می‌تواند دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، مصرف دخانیات یا بیماری‌های دهان داشته باشد، اما کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی نقش بسیار مهمی در این زمینه دارند. مهم‌ترین موارد شامل ویتامین C، ویتامین B12، آهن و فولات (ویتامین B9) هستند که هر کدام به شکل متفاوتی بر سلامت بافت لثه اثر می‌گذارند. در ادامه این مقاله از کلینیک دندانپزشکی دکتر میرموئینی به صورت جداگانه بررسی می‌کنیم که چرا کمبود هر یک از این مواد می‌تواند منجر به تغییر رنگ و سیاه شدن لثه‌ها شود.
بیشتر بخوانید: چرا باید بهداشت دهان و دندان را جدی بگیریم؟
ویتامین C و نقش آن در سلامت لثه‌ها
وقتی صحبت از این می‌شود که کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، اولین گزینه‌ای که باید به آن اشاره کرد ویتامین C است. این ویتامین نقش حیاتی در سنتز کلاژن دارد. کلاژن یکی از مهم‌ترین پروتئین‌های ساختاری در لثه‌ها و بافت‌های همبند است. کمبود ویتامین C باعث بیماری‌ای به نام اسکوروی می‌شود که از نشانه‌های بارز آن التهاب لثه، خونریزی شدید، شل شدن دندان‌ها و تغییر رنگ لثه‌ها به سمت قرمز تیره یا حتی سیاه است.
وقتی بدن به اندازه کافی ویتامین C دریافت نکند، لثه‌ها توانایی بازسازی و ترمیم خود را از دست می‌دهند. همین امر منجر به خونریزی‌های ریز مکرر و تغییر رنگدانه‌های لثه می‌شود. در برخی افراد این تغییر رنگ به شکل لکه‌های تیره و در برخی دیگر به صورت سیاهی گسترده لثه بروز می‌کند.
برای پیشگیری از این مشکل، مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C مانند پرتقال، لیمو، فلفل دلمه‌ای، کیوی، کلم بروکلی و توت‌فرنگی توصیه می‌شود. علاوه بر این، مکمل‌های ویتامین C نیز می‌توانند در شرایطی که نیاز بدن افزایش می‌یابد (مثلاً در دوران بارداری، شیردهی یا پس از بیماری‌ها) به حفظ سلامت لثه‌ها کمک کنند.
بنابراین پاسخ به این سؤال که کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، در مرحله اول ویتامین C است، زیرا نبود آن مستقیماً موجب تیره شدن بافت لثه‌ها و بروز مشکلات دهانی می‌شود.
بیشتر بخوانید: دندانپزشکی‌های طرف قرارداد بیمه کوثر تهران
ویتامین B12 و تغییر رنگ لثه‌ها
موضوع بعدی در بحث کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، مربوط به ویتامین B12 است. این ویتامین برای تولید گلبول‌های قرمز سالم و عملکرد صحیح سیستم عصبی اهمیت زیادی دارد. وقتی بدن دچار کمبود ویتامین B12 می‌شود، اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها از جمله لثه‌ها کاهش پیدا می‌کند. کاهش اکسیژن‌رسانی باعث می‌شود لثه‌ها رنگ طبیعی صورتی خود را از دست داده و به مرور به سمت تیرگی، کبودی یا حتی سیاهی بروند.
کمبود ویتامین B12 بیشتر در افرادی دیده می‌شود که رژیم غذایی گیاه‌خواری دارند یا مشکلات گوارشی مانند سلیاک و بیماری کرون دارند که جذب این ویتامین را مختل می‌کند. همچنین سالمندان نیز به دلیل کاهش جذب ویتامین B12 بیشتر در معرض خطر هستند. نشانه‌های دیگر کمبود این ویتامین شامل خستگی، ضعف عضلانی، گزگز دست و پا و زردی پوست است.
برای پیشگیری و درمان، مصرف مواد غذایی غنی از B12 مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ و لبنیات توصیه می‌شود. افرادی که گیاه‌خوار هستند باید حتماً از مکمل‌های ویتامین B12 یا مواد غذایی غنی‌شده استفاده کنند.
در نتیجه، یکی از پاسخ‌های مهم به سؤال کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، ویتامین B12 است؛ زیرا نبود آن باعث کاهش اکسیژن‌رسانی و تغییر رنگ لثه‌ها می‌گردد.
بیشتر بخوانید: دندانپزشکی طرف قرارداد نیروهای مسلح تهران
آهن و سیاه شدن لثه‌ها
وقتی می‌پرسیم کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، نباید از نقش آهن غافل شد. آهن در واقع یک ماده معدنی است اما کمبود آن به شدت روی رنگ و سلامت لثه‌ها تأثیر می‌گذارد. آهن برای ساخت هموگلوبین ضروری است؛ هموگلوبین پروتئینی است که وظیفه حمل اکسیژن به سلول‌ها را دارد. کمبود آهن منجر به کم‌خونی می‌شود و در نتیجه لثه‌ها دچار کمبود اکسیژن شده و به مرور تیره، خاکستری یا سیاه‌رنگ می‌شوند.
کم‌خونی ناشی از فقر آهن به‌ویژه در خانم‌ها به دلیل عادت ماهیانه، بارداری یا تغذیه نامناسب بیشتر مشاهده می‌شود. در چنین شرایطی لثه‌ها علاوه بر تغییر رنگ، ممکن است دچار ضعف، التهاب و خونریزی نیز شوند.
برای جلوگیری از این مشکل، مصرف منابع غذایی سرشار از آهن مانند گوشت قرمز، جگر، عدس، لوبیا، اسفناج و مغزها توصیه می‌شود. همچنین برای جذب بهتر آهن، بهتر است همراه این مواد از غذاهای حاوی ویتامین C استفاده شود. در برخی موارد پزشک مکمل آهن تجویز می‌کند تا کمبود جبران شود.
پس اگر بخواهیم دوباره برگردیم به سؤال کلیدی کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، می‌توان گفت که گرچه آهن ویتامین نیست، اما کمبود آن درست مانند کمبود ویتامین‌ها می‌تواند یکی از دلایل اصلی تیرگی لثه‌ها باشد.
بیشتر بخوانید: بهترین دندانپزشک اطفال در تهران
کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود
فولات (ویتامین B9) و سلامت بافت لثه
یکی دیگر از عوامل مهم در پاسخ به سؤال کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، کمبود فولات یا همان ویتامین B9 است. فولات نقش اساسی در تولید و بازسازی سلول‌ها دارد. وقتی بدن با کمبود فولات مواجه شود، بافت‌های دهان و لثه توانایی بازسازی خود را از دست می‌دهند. این موضوع باعث التهاب، خونریزی و تغییر رنگ لثه‌ها می‌شود.
کمبود فولات معمولاً در افرادی که تغذیه نامناسب دارند یا الکل زیاد مصرف می‌کنند دیده می‌شود. زنان باردار هم به دلیل نیاز بیشتر بدن به فولات در معرض خطر بیشتری قرار دارند. علاوه بر تغییر رنگ لثه‌ها، علائم دیگری مانند زخم‌های دهانی، کم‌خونی و خستگی شدید نیز ممکن است بروز کند.
منابع غذایی غنی از فولات شامل سبزیجات برگ سبز مثل اسفناج و کلم، حبوبات، مرکبات و مغزها هستند. همچنین مکمل‌های فولات معمولاً در دوران بارداری تجویز می‌شوند تا از بروز مشکلاتی مثل ناهنجاری‌های جنینی جلوگیری شود.
به طور کلی، اگر بدن فولات کافی دریافت نکند، لثه‌ها به مرور دچار التهاب، تیرگی و حتی سیاهی می‌شوند. بنابراین، در پاسخ به پرسش کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه می شود، فولات نیز باید در کنار ویتامین C و B12 به عنوان یک عامل کلیدی معرفی شود.
بیشتر بخوانید: قیمت ایمپلنت کره ای
رابطه ویتامین ها و سیاهی لثه چیست؟
رابطه ویتامین‌ها و سیاهی لثه کاملاً مستقیم است، چون ویتامین‌ها نقش اساسی در ترمیم بافت‌ها، تولید کلاژن، خون‌سازی و اکسیژن‌رسانی دارند. وقتی بدن دچار کمبود ویتامین‌های کلیدی مثل ویتامین C، ویتامین B12، فولات (B9) و همچنین آهن می‌شود، لثه‌ها توانایی بازسازی و حفظ رنگ طبیعی خود را از دست می‌دهند. نتیجه این کمبودها می‌تواند التهاب، خونریزی‌های ریز، کاهش اکسیژن‌رسانی و تغییر رنگ لثه به سمت تیره یا سیاه شدن باشد.
به طور خلاصه:
- ویتامین C: برای ساخت کلاژن ضروری است؛ کمبودش باعث التهاب و سیاهی لثه می‌شود.
- ویتامین B12: برای خون‌سازی و اکسیژن‌رسانی لازم است؛ کمبودش تیرگی و کبودی لثه ایجاد می‌کند.
- فولات (B9): در بازسازی سلول‌های لثه نقش دارد؛ نبودش باعث زخم و تغییر رنگ می‌شود.
- آهن: هرچند ویتامین نیست، اما کمبود آن باعث کم‌خونی و سیاه شدن لثه‌ها می‌گردد.
بنابراین اگر کسی بپرسد رابطه ویتامین‌ها و سیاهی لثه چیست؟ پاسخ این است که بدون دریافت کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی، لثه‌ها دچار ضعف، التهاب و تیرگی می‌شوند و رنگ طبیعی صورتی خود را از دست می‌دهند.
بیشتر بدانید: قیمت ایمپلنت دندان تهران
